Τετάρτη 25 Μαΐου 2011

Η κινηματογραφική λέσχη (The Film Club) - Ντέιβιντ Γκίλμουρ - εκδ. Πατάκη

5 σχόλια
Εκτός από τη λογοτεχνία, η άλλη μεγάλη μου αγάπη είναι ο κινηματογράφος. Και τα δυο κατά βάση αφηγούνται ιστορίες. Δεν μου λέγαν ιστορίες όταν ήμουνα μικρός. Ο πατέρας μας μάς έπαιρνε να δούμε ταινίες στα πολλά - τότε - σινεμά του Βόλου και της Νέας Ιωνίας. Όταν πέθανε η γιαγιά, ήμουν δέκα χρονών. Ο αδερφός μου κι εγώ αρχίσαμε να κοιμόμαστε εκ περιτροπής σ' ένα ντιβάνι στο δωμάτιο του παππού. Τότε άρχισε να μου λέει ιστορίες από τη ζωή του στην Τουρκία πριν την προσφυγιά, για τα αμελέ ταμπουρού, για τον πρώτο καιρό στην καινούργια πατρίδα. Να τραγουδάει αμανέδες πριν κοιμηθεί. Όλα αυτά εγγράφηκαν στη μνήμη μου σαν κινηματογραφικές ταινίες. Με τον ίδιο τρόπο βίωνα και τα μυθιστορήματα που διάβαζα τότε. Κι αργότερα στην εφηβεία, αυτοί οι δυο μου έρωτες με συντροφεύανε, αξεδιάλυτα ενωμένοι. Χωρίς αυτές τις δυο αγάπες - στο ζευγάρωμά τους - δεν θα ήμουν ο ίδιος άνθρωπος.

Φανταστείτε, λοιπόν, πώς ένιωσα όταν είδα ένα βιβλίο με τον τίτλο Η κινηματογραφική λέσχη. Ένα μυθιστόρημα για το σινεμά; Ο Καναδός Ντέιβιντ Γκίλμουρ (καμιά σχέση με τον κιθαρίστα των Pink Floyd) είναι μυθιστοριογράφος και κριτικός κινηματογράφου. Το βιβλίο είναι αυτοβιογραφικό. Στην αγγλοσαξονική ορολογία δεν θεωρείται μυθιστόρημα (novel). Το εντάσσουν στην κατηγορία non-fiction (μη-μυθοπλαστικό), memoir (απομνημονεύματα). Προσωπικά, θεωρώ ότι τέτοιοι διαχωρισμοί αφορούν περισσότερο τους εκδότες παρά τον αναγνώστη. Πράγματι, ο Ντ.Γκ. γράφει ένα βιβλίο με ήρωες τον ίδιο και τον γιο του. Ο 15χρονος Τζέσε δεν τα πάει καθόλου καλά στο σχολείο. Ο πατέρας παίρνει μια γενναία όσο και παράξενη απόφαση. Λέει στον γιο του ότι δέχεται να παρατήσει το μισητό σχολείο αρκεί να συμφωνήσει να βλέπουν και να συζητάνε μαζί τρεις ταινίες τη βδομάδα. [Τι αξίζει να δεις μια ταινία αν δεν τη συζητήσεις μετά;] Ο Ντέιβιντ δεν είναι καθόλου σίγουρος για αυτό που κάνει. Πώς είναι δυνατόν ένας πατέρας - με όλη την αγάπη και την καλή διάθεσή του - να υποκαταστήσει ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα; Ταλανίζεται συνέχεια από τις αμφιβολίες. Κι όμως. Το σχέδιο αρχίζει να λειτουργεί. Μέχρι που ο Τζέσε γίνεται έρμαιο των εφηβικών του προβλημάτων. Μπορεί ο πατέρας και η κοινή τους αγάπη για το σινεμά να τον βοηθήσουν να ορθοποδήσει;

Η κινηματογραφική λέσχη είναι κυρίως ένα βιβλίο ενηλικίωσης. Μέσα από τις ταινίες, πατέρας και γιος έρχονται κοντά. Ο ενήλικος μαθαίνει στον έφηβο να σκέφτεται και να αποφασίζει μόνος του. Δεν του προσφέρει έτοιμες λύσεις. Τον βοηθάει να αποκτήσει κριτική σκέψη - πόσα σχολεία σού προσφέρουν κάτι τέτοιο; το ελληνικό σίγουρα όχι. Και πάνω απ' όλα ο πατέρας δείχνει στον γιο ότι είναι εκεί. Ότι μαζί μπορούν να συζητήσουν οτιδήποτε προκύψει. Του μεταφέρει την πείρα του με ειλικρίνεια και αυτοκριτική διάθεση. Δεν διεκδικεί το αλάθητο. Και ο νεαρός ανταποκρίνεται.

Η αλήθεια είναι ότι κάποια στιγμή αισθάνεσαι το βιβλίο να "κολλάει". Ίσως ο συγγραφέας, στην προσπάθειά του να μείνει πιστός στην πραγματικότητα, ξεχνάει να συμπυκνώσει την πλοκή σε κάποια σημεία. Γρήγορα όμως το ενδιαφέρον επανέρχεται. Οι ταινίες που συζητιούνται σε γεμίζουν αναμνήσεις. [Οι περισσότερες - αν όχι όλες - έχουν παιχτεί στην Ελλάδα.] Συνήθως, στις συζητήσεις τους, δεν απασχολεί πατέρα και γιο το σύνολο ενός κινηματογραφικού έργου αλλά οι λεπτομέρειές του. Μια συγκεκριμένη σκηνή, η ηθοποιία, μια χειρονομία του πρωταγωνιστή, ένα σκηνικό. Κι όλα αυτά πλέκονται με τις εμπειρίες του νεαρού Τζέσε, τους έρωτές του, τις φιλίες του, τα λάθη του, την ωρίμανσή του.

Διαβάζοντας το βιβλίο του Ντέιβιντ Γκίλμουρ δεν μπορούσα να μη σκέφτομαι με μελαγχολία την κατάντια του ελληνικού σχολείου. Το πώς έχουμε εκδιώξει την απόλαυση από την εκπαιδευτική διαδικασία με αποτέλεσμα τα παιδιά μας να μισούν ό,τι έχει σχέση με τα μαθήματα. Θα σκεφτόταν κανείς ιθύνων νους ποτέ ότι ίσως πράγματα όπως ο κινηματογράφος ή η τέχνη γενικότερα θα μπορούσαν να διδάξουν κάτι στα σημερινά παιδιά; Ως πότε θα τα μαστιγώνουμε με στείρες γνώσεις στο όνομα ενός αμφίβολου αύριο;


Μερικές από τις ταινίες που συζητιούνται στην Κινηματογραφική λέσχη:

- Ο άνθρωπος από τη Γαλλία (The French Connection, William Friedkin, 1971)
- Βασικό ένστικτο (Basic Instinct, Paul Verhoeven, 1992)
- Για μια χούφτα δολάρια (Per uno pugno di dollari, Sergio Leone, 1964)
- Ο γίγας (Giant, George Stevens, 1956)
- Γλυκιά ζωή (La Dolce Vita, Federico Fellini, 1960)
- Ο δεσμώτης του ιλίγγου (Vertigo, Alfred Hitchcock, 1958)
- Ο εξορκιστής (The Exorcist, William Friedkin, 1973)
- Ιστάρ (Ishtar, Elaine May, 1987)
- Κλέφτης ποδηλάτων (Ladri di biciclette, Vittorio de Sica, 1948)
- Η λάμψη (The Shining, Stanley Kubrick, 1980)
- Λεωφορείο ο  Πόθος (A Streetcar Named Desire, Elia Kazan, 1951)
- Το λιμάνι της αγωνίας (On the Waterfront. Elia Kazan, 1954)
- Η μονομαχία (The Duel, Steven Spielberg, TV 1971)
- Το μωρό της Ρόζμαρι (Rosemary's Baby, Roman Polanski, 1968)
- Νευρικός εραστής (Annie Hall, Woody Allen, 1977)
- Ο Νονός I, II (The Godfather/The Godfther Part II, Francis Ford Coppola, 1972/1974)
- Ξεφάντωμα με τους Μπιτλς (A Hard Day's Night, Richard Lester, 1964)
- Πολίτης Κέιν (Citizen Kane, Orson Welles, 1941)
- Τα πουλιά (The birds, Alfred Hitchcock, 1963)
- Pretty Woman (Garry Marshall, 1990)
- Ραν (Akira Kurosawa, 1985)
- Τα σαγόνια του καρχαρία (Jaws, Steven Spielberg, 1975)
- Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι (Ultimo tango a Parigi, Bernardo Bertolucci, 1972)
- Τα 400 χτυπήματα (Les quatre cents coups, Francois Truffaut, 1959)
- Υπόθεση Νοτόριους (Notorious, Alfred Hitchcock, 1946)


Συνέχεια →
Τετάρτη 18 Μαΐου 2011

Λογοτεχνικά βραβεία περιοδικού "Διαβάζω"

0 σχόλια
Στην Ιωάννα Καρυστιάνη για το βιβλίο της Τα σακιά δόθηκε χθες, 17/5/2011, το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού "Διαβάζω".


Η βραχεία λίστα αποτελούνταν από τα εξής μυθιστορήματα:
Ακρίβος Κώστας, Ποιος θυμάται τον Αλφόνς, εκδόσεις Μεταίχμιο
Διβάνη Λένα, Ένα πεινασμένο στόμα, εκδόσεις Καστανιώτη
Δούκα Μάρω, Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ, εκδόσεις Πατάκη
Θεοδωρόπουλος Τάκης, Το ξυπόλητο σύννεφο, εκδόσεις Ωκεανίδα
Καρυστιάνη Ιωάννα, Τα σακιά, εκδόσεις Καστανιώτη
Κοροβίνης Θωμάς, Ο γύρος του θανάτου, εκδόσεις Άγρα
Μακριδάκης Γιάννης, Ήλιος με δόντια, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Μιχαλοπούλου Αμάντα, Πώς να κρυφτείς, εκδόσεις Καστανιώτη
Νικολαΐδου Σοφία, Απόψε δεν έχουμε φίλους, εκδόσεις Μεταίχμιο
Χατζόπουλος Β. Μιλτιάδης, Ο περατικός, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας

Διαβάστε εδώ για τα υπόλοιπα βραβεία και για την τελετή της απονομής.
Συνέχεια →
Δευτέρα 9 Μαΐου 2011

Στο καλό μυθιστόρημα - Laurence Cossé

1 σχόλια
Πώς θα ήταν δυνατό να μη γοητευτεί μια λέσχη ανάγνωσης από ένα βιβλιοφιλικό μυθιστόρημα! Το μυθιστόρημα της Laurence Cossé εμπεριέχει ερωτήματα που βασανίζουν τον καθένα από μας. Γιατί διαβάζουμε; Τι είναι καλή λογοτεχνία; Πώς την διακρίνουμε; Ποιος επιλέγει; Ποιος και τι καθορίζουν τις επιλογές μας; Και ό,τι άλλο μπορεί να προβληματίζει τον απαιτητικό αναγνώστη.

Η συγγραφέας επιλέγει να ντύσει το μυθιστόρημα με αστυνομική πλοκή. Η όλη ιστορία είναι σε μεγάλο βαθμό η αφήγηση των περιπετειών της Φραντσέσκα και του Ιβάν στον επιθεωρητή Εφνέρ. Σ' αυτόν καταφεύγουν οι ιδρυτές του βιβλιοπωλείου Au bon roman (Στο καλό μυθιστόρημα) όταν διαπιστώνουν ότι οι συντελεστές του εγχειρήματος κινδυνεύουν. Μερικοί από τους οκτώ συγγραφείς, που διατηρώντας την ανωνυμία τους απαρτίζουν τη μυστική "επιτροπή" που αποφασίζει ποια είναι τα καλά μυθιστορήματα, αρχίζουν να δέχονται παράξενες επιθέσεις. Οι επιθέσεις αυτές είναι το αποκορύφωμα μιας κλιμακούμενης απειλής και υπονόμευσης όλων αυτών που πρεσβεύει το βιβλιοπωλείο. Ταυτόχρονα, μέσα στις σελίδες του βιβλίου εξελίσσεται μια ερωτική ιστορία που δύσκολα μπορεί να προβλέψει κανείς την κατάληξή της (ή ακόμη και να διακρίνει τον ακριβή χαρακτήρα της). Ποιον ακριβώς ρόλο θα παίξει το κορίτσι με το μεθυστικό όνομα, η Ανίς (anis ή anisette: ποτό με βάση τον γλυκάνισο); Θέλει ή δεν θέλει τον Ιβάν; Είναι ανέλπιδος ο έρωτας της αέρινης Φραντσέσκα; [Μοιάζει μόνο με την Συλβάνα Μαγκάνο - την πρωταγωνίστρια του Βισκόντι - ή μήπως και με την ίδια την Κοσέ;] Ποιος ακριβώς είναι ο αφηγητής που δείχνει να παίρνει όλο και πιο ενεργό ρόλο στα τεκταινόμενα; Ελπίζω να κατάφερα ήδη να σας ιντριγκάρω... Κι όλα αυτά σε ένα γοητευτικό Παρίσι. Με τους δρόμους , τις στέγες , τα μπιστρό, τα ρεστοράν, τον Σηκουάνα του. [Σε όποιον δεν έχει επισκεφτεί την Πόλη του Φωτός προτείνω τις δυνατότητες περιήγησης που προσφέρει το Google Map.]

Δεν είναι όλα ρόδινα στο μυθιστόρημα της L.C.. Η αρχή σε μπερδεύει. Μέχρι να μπεις στην κυρίως πλοκή (κάπου μετά τις πρώτες 30 σελίδες), έχεις την εντύπωση ότι διαβάζεις λάθος βιβλίο. Και γενικά θα έλεγα ότι το αστυνομικό σκέλος της ιστορίας δεν είναι καθόλου πειστικό. Ο Εφνέρ μού φαίνεται χάρτινος και τα απειλούμενα μέλη της επιτροπής δεν καταφέρνουν να αποκτήσουν πρόσωπο. Και όταν αποκαλύπτεται το ποιος κρύβεται πίσω απ' όλα αυτά (όχι! δεν θα το μάθετε από μένα!) μένεις μάλλον ανικανοποίητος από την έκβαση.

Ούτε όμως τα κενά και οι αδυναμίες της πλοκής, ούτε οι ενστάσεις που μπορεί να έχει για την εξέλιξη της τριγωνικής (;) ερωτικής σχέσης, μπορούν να σβήσουν τη γοητεία που ασκεί το μυθιστόρημα πάνω στον εραστή της λογοτεχνίας. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι προσυπογράφει κανείς απόλυτα τις αναγνωστικές επιλογές των ηρώων (της συγγραφέως) ή ότι συμφωνεί με τον τρόπο λειτουργίας του βιβλιοπωλείου Au bon roman και με το πώς αποφασίζει για το τι είναι καλή λογοτεχνία. [Διαβάστε εδώ αποσπάσματα από την "ομολογία πίστεως" της Φραντσέσκα.] Δεν θα εμπιστευόμουν κανέναν σοφό, λογοτέχνη ή κριτικό, να αποφασίσει αντί για μένα το τι είναι καλό μυθιστόρημα. Αναγνωρίζω την ανάγκη να προστατευτεί το αξιόλογο βιβλίο από τις δόλιες επιθέσεις του μάρκετινγκ. Όμως αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από ελεύθερη έκφραση ιδεών και καλλιέργεια του αναγνωστικού κοινού ώστε να ξεχωρίζει το αληθινό και το ωραίο από το κίβδηλο και το ανούσιο. Πληρωμένοι κοντυλοφόροι και γλειψιματίες του σιναφιού πάντα θα υπάρχουν. Δεν περιμένω σε μια κοινωνία που λειτουργεί με βάση το (εύκολο) κέρδος να δημιουργηθούν ουτοπικοί θύλακες (καλής λογοτεχνίας) όπου όλα θα λειτουργούν αγγελικά. Όμως δεν θα απαγορέψουμε και το κακό (ελαφρό, ροζ, εμπορικό, ρηχό, κούφιο: όπως θέλετε πείτε το) βιβλίο! Μα πώς αλλιώς θα ξεχωρίζει το καλό βιβλίο! Ή μήπως θα στερηθούμε την απόλαυση του ρίσκου που εμπεριέχεται σε κάθε περιπέτεια; Και η ανάγνωση ΕΙΝΑΙ περιπέτεια.

Τελικά, το μυθιστόρημα της Laurence Cossé σε ανταμείβει αναμφισβήτητα, γεμίζοντάς σε με τόσες όμορφες σκέψεις που ξεχνάς τις τυχόν διαφωνίες σου μαζί του. Ίσως πολλοί να φοβηθούν (όπως κι εγώ αρχικά) ένα γαλλικό βιβλίο που πιθανότατα βρίθει από αναφορές [Διαβάστε εδώ] άγνωστες στον έλληνα αναγνώστη. Αλλά αυτό, στον βαθμό που είναι αλήθεια, ελάχιστα εμποδίζει την απόλαυση του κειμένου. Και δεν μπορώ να φανταστώ φιλαναγνώστη ή φιλαναγνώστρια που να μη χαρεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο το Au bon roman.

Συνέχεια →
Σάββατο 7 Μαΐου 2011

Διεθνής Έκθεση Βιβλίου, EKEBI και Λέσχες Ανάγνωσης

0 σχόλια
Αυτές τις μέρες πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη η 8η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου. Σε αυτό το μείζον για την Ελλάδα πολιτιστικό γεγονός που διοργανώνει το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, έδιναν κάποτε το ετήσιο ραντεβού τους εκπρόσωποι των Λεσχών Ανάγνωσης από όλη την Ελλάδα. Μάταια πια θα ψάξετε να βρείτε κάποια εκδήλωση που να αφορά άμεσα τις Λέσχες, εκτός από μια συζήτηση περί συμμετοχής τους στις σχολικές βιβλιοθήκες (πιθανότατα αναφέρεται σε σχολικές λέσχες ανάγνωσης).

Η ιδέα περί δημιουργίας Λεσχών Ανάγνωσης είχε προωθηθεί από το ΕΚΕΒΙ πριν μερικά χρόνια. Στην αρχή, προσκαλούνταν στην Έκθεση οι συντονιστές των Λεσχών - τους καλύπτονταν μάλιστα τα έξοδα διαμονής. Οι δύο μέρες της δωρεάν διαμονής έγιναν μία, μέχρι που πέρυσι - λόγω κρίσης - κόπηκε κι αυτή. Αυτό εν μέρει το καταλαβαίνω. Αλλά το να κοπούν οι συναντήσεις των Λεσχών τι λόγος υπήρχε;

Οι Λέσχες Ανάγνωσης έτσι κι αλλιώς λειτουργούν αυτόνομα. Πολλά από τα μέλη τους δεν επιθυμούν καν να είναι υπό την αιγίδα του ΕΚΕΒΙ. Προσωπικά, θεωρώ ότι αυτός ο άτυπος συντονισμός ήταν χρήσιμος. Ας μην ξεχνάμε ότι μέσα από κάποιες τέτοιες διαδικασίες θεσπίστηκε και ο θεσμός του Βραβείου Αναγνωστών, με πρωτοβουλία του ΕΚΕΒΙ, και ανταλλάχθηκαν απόψεις για τη συμμετοχή των Λεσχών σ' αυτό. Από κει και πέρα βέβαια δεν υπήρξε καμιά διάθεση από το ΕΚΕΒΙ ούτε να συντονιστεί - έστω και υποτυπωδώς - η δράση των Λεσχών, ούτε να υπάρξει περαιτέρω συζήτηση για το πώς προχωράει ο θεσμός του Βραβείου Αναγνωστών. Πέρυσι, έγινε μια συνάντηση των Λεσχών Ανάγνωσης Βόρειας Ελλάδας στην οποία φυσικά δεν προσκληθήκαμε. Μα ακόμη και να είχαμε προσκληθεί, η μέρα και ώρα (Παρασκευή 2:30 το μεσημέρι , αν θυμάμαι καλά) ήταν απαγορευτικές για τους μη Θεσσαλονικιούς εργαζόμενους. Εξάλλου, τι νόημα είχε ο συντονισμός δράσης ΜΟΝΟ της Βόρειας Ελλάδας!; Απλώς έπρεπε κάπως να κουκουλώσουν τις περικοπές - οι βορειοελλαδίτες δεν θα χρειάζονταν έξοδα διαμονής!

Τελικά, ας αποφασίσουν οι υπέυθυνοι του ΕΚΕΒΙ: θέλουν να επαίρονται ότι έχουν υπό την αιγίδα τους τις Λέσχες Ανάγνωσης; Τότε ας αναλάβουν και τις ευθύνες του πράγματος. Αν θεωρούν ότι υπερβάλλουμε, ας μας θυμίσουν ΜΙΑ πρωτοβουλία που πήραν τα τελευταία δύο χρόνια σ' αυτή την κατεύθυνση. Εμείς από τη μεριά μας θα τους υπενθυμίσουμε ότι κατ' επανάληψη τους έχουμε στείλει (όπως και άλλες Λέσχες) ενημερωτικά μέιλ για τα βιβλία που διαβάζουμε ως Λέσχη χωρίς να υπάρξει ενημέρωση των καταστάσεων που βρίσκονται στον ιστότοπό τους. Τους ενημερώσαμε (και τηλεφωνικά) για την ύπαρξη του ιστολογίου μας, αλλά ποτέ δεν προστέθηκε στους συνδέσμους του δικού τους [με τι κριτήρια επιλέγονται οι Λέσχες που αποκτούν σύνδεσμο;]. Ε, επιτέλους ας καθαρίσει το τοπίο!
Συνέχεια →
Τετάρτη 4 Μαΐου 2011

Τα μυθιστορήματα του Au Bon Roman (L. Cossé)

0 σχόλια
Συγγραφείς και βιβλία που στο Au Bon Roman (Στο Καλό Μυθιστόρημα) της Λοράνς Κοσέ αναφέρονται επαινετικά:

Noelle Revaz _
Franz Bartelt (Φραντς Μπαρτέλ)
Cormac McCarthy (Κόρμακ ΜακΚάρθι) [Όλα τα όμορφα άλογα / Το πέρασμα / Πεδινές πολιτείες (Τριλογία των συνόρων)]
Fruttero & Lucentino _
Jean Rolin (Ζαν Ρολέν) [Η οργάνωση]
Pierre Michon (Πιέρ Μισόν)
Marvin Peake _
Karen Blixen (Κάρεν Μπλίξεν) [Πέρα από την Αφρική]
Vladimir Nabokov (Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ)
La Fayette, Madame de. (Μαντάμ ντε Λα Φαγιέτ) [Η πριγκίπισσα ντε Κλεβ]
Jean Giono (Ζαν Ζιονό) [Ο ουσάρος στη στέγη]
John Berger (Τζον Μπέργκερ)
Beatrix Beck _
Jean Polhan _
Christian Gailly (Κριστιάν Γκαϊγί)
Roberto Bolaño (Ρομπέρτο Μπολάνιο) [Οι άγριοι νετέκτιβ]
Helene Frappat _
Antonio Tabucchi (Αντόνιο Ταμπούκι) [Ο Τριστάνο πεθαίνει]
Pierre Senges _
Daniel Arsand _
Grace Paley (Γκρέις Πέιλι)
Patrick Modiano (Πατρίκ Μοντιανό)
Jean - Luc Benoziglio (Ζαν Λυκ Μπενοζιλιό)
Eric Chevillard _
Antonia S. Byatt (Αντόνια Σ. Μπάιατ)
Ivo Andric (Ίβο Άντριτς) - [Το χρονικό του Τράβνικ]
Jose Saramago (Ζοζέ Σαραμάγκου) [Ο άνθρωπος αντίγραφο]
Francois Vallejo _
Marcel Aymé (Μαρσέλ Αιμέ)
Agustina Bessa - Luis (Αγκουστίνα Μπέσα-Λουίς)
Jean Echenoz (Ζαν Εσνόζ) [Ραβέλ]
Jegor Gran (Γεγκόρ Γκραν)
Pierre Bergounioux _

[Όπου υπάρχει παύλα δίπλα στο όνομα του συγγραφέα, τα βιβλία του δεν έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά. Στα υπόλοιπα υπάρχει παραπομπή στο αρχείο της BiblioNet. Όταν παρατίθεται τίτλος βιβλίου (με πλάγια γράμματα), σημαίνει πως υπάρχει και συγκεκριμένη αναφορά στο μυθιστόρημα. Δεν συμπεριλάβαμε δοκίμια και βιογραφίες, όσα ονόματα απλώς αναφέρονται σε λίστες ή αναφέρονται αλλά όχι ξεκάθαρα θετικά. Επίσης θεωρήσαμε αυτονόητους τους πανταχού παρόντες Μπαλζάκ και Σταντάλ. Αν κάτι μας ξέφυγε, ας μας συγχωρέσετε. Δεν προσυπογράφουμε πάντα τις επιλογές ή τις παραλείψεις. Είπαμε απλώς μια ιδέα να σας δώσουμε για το τι θεωρεί η συγγραφέας "καλό μυθιστόρημα".]
Συνέχεια →

"Ομολογία πίστεως" στην καλή λογοτεχνία

0 σχόλια
[Η Φραντσέσκα - ηρωίδα του μυθιστορήματος της Λοράνς Κοσέ Στο καλό μυθιστόρημα  - απαντά στους υπονομευτές του βιβλιοπωλείου (Au Bon Roman, αφιερωμένου αποκλειστικά στην καλή λογοτεχνία) και της ίδιας με τη δημοσίευση που αποσπάσματά της παραθέτουμε.]


[...]
Για να μας απαξιώσουν, επικαλέστηκαν τον δήθεν ελιτισμό μας, τη δέσμευσή μας να σεβαστούμε τη λογοτεχνική αξία, που κατηγορήθηκε ως αντιδραστική, έναν σκοτεινό δεσμό μεταξύ βιβλιοπωλείου και μεγάλου κεφαλαίου, και, πολύ πρόσφατα, το πρόσωπό μας και τη ζωή μας, τόσο του Ιβάν Γκεόργκ όσο και τα δικά μου.

Πόσο τραγικά λανθασμένη αντίληψη γύρω απ' αυτό που επιζητούμε και αυτό που είναι το Au Bon Roman.

Από τότε που υπάρχει η λογοτεχνία, ο πόνος, η χαρά, η φρίκη, η χάρις, ό,τι μεγάλο υπάρχει στον άνθρωπο, γέννησε μεγάλα μυθιστορήματα. Αυτά τα εξαιρετικά βιβλία είναι συχνά παραγνωρισμένα, κινδυνεύουν να μείνουν ξεχασμένα εσαεί, και σήμερα όπου ο αριθμός των εκδόσεων έχει αυξηθεί σημαντικά, η δύναμη του μάρκετινγκ και ο κυνισμός του εμπορίου επιδιώκουν να τα εξομοιώσουν με εκατομμύρια ασήμαντα βιβλία, για να μην πω μάταια.

Ωστόσο, αυτά τα κεφαλαιώδη βιβλία κάνουν καλό. Σε βοηθούν να ζήσεις. Διδάσκουν. Είχε καταστεί αναγκαίο να τα υπερασπιστεί κάποιος και να τα προωθεί αδιάκοπα, γιατί είναι απατηλό να πιστεύεις ότι έχουν τη δύναμη να λάμψουν μόνα τους. Αυτή είναι και η μοναδική μας φιλοδοξία.

[...]
Δεν μπορούμε να γράφουμε μόνο ασήμαντα βιβλία, βιβλία κούφια, βιβλία φτιαγμένα για ν' αρέσουν.

[...]
Θέλουμε βιβλία γραμμένα για μας που αμφισβητούμε τα πάντα, που κλαίμε με το τίποτα, που τιναζόμαστε στον παραμικρό θόρυβο πίσω μας.

Θέλουμε βιβλία που να έχουν στοιχίσει πολύ στον συγγραφέα τους, βιβλία όπου να έχουν εναποτεθεί τα χρόνια της δουλειάς του, η πιασμένη ράχη του, τα μπλοκαρίσματά του, η τρέλα του κάτι στιγμές που νόμιζε ότι χανόταν, η αποθάρρυνσή του, το κουράγιο του, το άγχος του, το πείσμα του, το ρίσκο της αποτυχίας που πήρε.

Θέλουμε όμορφα βιβλία που να βυθίζονται στην ομορφιά του πραγματικού και να μας κρατούν εκεί. Βιβλία που να μας αποδεικνύουν ότι, στον κόσμο, η αγάπη λειτουργεί στο πλευρό του Κακού, αλλά και εναντίον του, και καμιά φορά αδιακρίτως, και πάντα έτσι θα λειτουργεί, όπως και ο πόνος θα πληγώνει πάντα τις καρδιές. Θέλουμε καλά μυθιστορήματα.

Θέλουμε βιβλία που να μην παραγνωρίζουν τίποτα από την ανθρώπινη τραγωδία, τίποτα από τα καθημερινά θαύματα. Βιβλία που να γεμίσουν πάλι τα πνευμόνια μας με αέρα.
[...]

[Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης]



Συνέχεια →
Κυριακή 1 Μαΐου 2011

Πέθανε ο Ερνέστο Σάμπατο (30/4/2011)

0 σχόλια
Πλήρης ημερών (θα έκλεινε τα 100 στις 24 Ιουνίου) έφυγε χθες από τη ζωή ο Αργεντινός συγγραφέας Ερνέστο Σάμπατο.

Σπούδασε φυσική και φιλοσοφία. Εργάστηκε στο Ινστιτούτο Κιουρί και στο ΜΙΤ των ΗΠΑ αλλά μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο εγκατέλειψε την επιστήμη του για το γράψιμο.

Στα νεανικά του χρόνια συμμετείχε στο κομουνιστικό κίνημα της χώρας του. Αποχώρησε, όμως, διαφωνώντας με τις σταλινικές εκκαθαρίσεις. Αναμείχθηκε ενεργά στο κίνημα που ερευνούσε τα εγκλήματα της δικτατορίας της δεκαετίας του '70. Παρά την έντονη δράση του, κράτησε πάντα αποστάσεις από τα πολιτικά κόμματα.

Τα τρία μυθιστορήματα που εξέδωσε (Το Τούνελ, Περί Ηρώων και Τάφων, Αβαδδών ο Εξολοθρευτής) συνδυάζουν τον φιλοσοφικό στοχασμό με σουρεαλιστικά στοιχεία για να μελετήσουν τα σκοτεινά μονοπάτια του ανθρώπινου μυαλού. Η κριτική επισήμανε τον υπαρξισμό στο έργο του, αλλά και τις επιρροές του από την προεπαναστατική ρωσική λογοτεχνία (κυρίως τον Ντοστογιέφσκι) και τον γερμανικό ρομαντισμό. Λόγω της ιδιαιτερότητάς του δεν θεωρείται από τους εκπρόσωπους του μαγικού ρεαλισμού αν και σαφέστατα υπήρξαν κοινά στοιχεία. Το Μπουένος Άιρες και η ιστορία του κυριαρχούν στην τριλογία. Ο ίδιος χρησιμοποίησε τον όρο novela total (ολικό μυθιστόρημα). Προσωπικά, δεν μπορώ να σκεφτώ την Αργεντινή χωρίς τη λογοτεχνία του Ερνέστο Σάμπατο.

Έγραψε επίσης πολλά δοκίμια με φιλοσοφικά, πολιτικά και πολιτισμικά θέματα που δείχνουν το βάθος της σκέψης, την ευρυμάθεια και την πολύπλευρη προσωπικότητά του.
Συνέχεια →

Ετικέτες