Δευτέρα 29 Μαρτίου 2010

Ο αργός θάνατος της Λουσιάνα Μπ. - ΓΚΙΓΕΡΜΟ ΜΑΡΤΙΝΕΣ

0 σχόλια
Δεν θα μπορούσαμε να περιμένουμε από τον συγγραφέα του "Σχετικά με τον Ροδερέρ"  και, ακόμη περισσότερο, της "Ακολουθίας της Οξφόρδης" τίποτα λιγότερο από ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα. Και πράγματι, με το τελευταίο βιβλίο του Γκιγέρμο Μαρτίνες, "Ο αργός θάνατος της Λουσιάνα Μπ.", οι προσδοκίες μας επαληθεύονται στο ακέραιο.

Ο αφηγητής, συγγραφέας, δέχεται την αναπάντεχη επίσκεψη της Λουσιάνα Μπ., την οποία έχει δέκα χρόνια να δει. Κάποτε την είχε "δανειστεί" ως γραμματέα από έναν πιο γνωστό από τον ίδιο συγγραφέα, τον Κλόστερ. Μας διηγείται εκείνα τα ξένοιαστα χρόνια της νιότης του και το ατελέσφορο φλερτ με τη νεαρή γραμματέα. (Εκπληκτική, σχεδόν απτική, περιγραφή.) Αλλά η πρώην αξιέραστη Λουσιάνα είναι τώρα ένα φάντασμα του παλιού εαυτού της. Κατηγορεί τον διάσημο πλέον Κλόστερ για δολοφόνο. Φοβάται για τη ζωή της και ζητά από τον συγγραφέα να τη βοηθήσει.

Όμως δεν έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα με κλασική αστυνομική πλοκή. Οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες (διαταραγμένες προσωπικότητες; ποιος από τους δυο; και οι δυο;) αντιπαραθέτουν τις εκδοχές τους καθώς τις διηγούνται στον αφηγητή. Η αλήθεια του κειμένου υπονομεύεται. Ο καθένας από τους εμπλεκόμενους έχει τη δική του άποψη για το τι συμβαίνει. Οι δύο (ή μήπως περισσότερες;) αλήθειες είναι απόλυτα πειστικές και φέρνουν σε αμηχανία τον αφηγητή αλλά και τον αναγνώστη σχετικά με το ποιος είναι ο θύτης και ποιο το θύμα. Πολλές φορές κρίνουμε με βάση τις προσωπικές μας συμπάθειες μάλλον παρά στηριγμένοι σε πραγματικά δεδομένα. Υπάρχει αντικειμενική αλήθεια ή μήπως είμαστε έρμαια στα χέρια του συγγραφέα-Θεού; Κατά πόσο ευθύνεται κάποιος για τον θάνατο ενός ανθρώπου μόνο και μόνο επειδή τον θέλησε και τον άφησε να συμβεί, όχι με πράξεις αλλά με παραλείψεις; Είναι ένοχος κανείς όταν εκμεταλλεύεται το ότι οι θανάσιμες ευχές του πραγματοποιούνται από μια αλλόκοτη συμπαιγνία της τύχης; ("Όποιος παύει να πιστεύει στην τύχη αρχίζει να πιστεύει στον Θεό.") Συχνά η ζωή μοιάζει να αντιγράφει τη λογοτεχνία. ("Η μυθοπλασία ανταγωνίζεται τη ζωή", παραθέτει ο Γ.Μ. τον Χένρι Τζέιμς.) Και η τιμωρία; Με ποιον τρόπο πρέπει να αναλογεί στην ένοχη πράξη; Κάθε πράξη μας γεννά μια αλυσίδα επακόλουθων για τα οποία κάποιος πρέπει να φέρει την ευθύνη. Ποιος πληρώνει τελικά τον λογαριασμό;

Ερωτήματα, ερωτήματα, ερωτήματα. Ο Γ.Μ.αρνείται να μας δώσει ικανοποιητικές απαντήσεις. Απλώς πυροδοτεί τη σκέψη μας καθιστώντας μας συμμέτοχους (συνένοχους;) στο παιχνίδι του. Και όλα αυτά σε μια πόλη φλεγόμενη -τόσο ταιριαστά- από δυσοίωνες πυρκαγιές. Το τέλος μάς αφήνει αμήχανους κι αλύτρωτους.


Ο Γκιγέρμο Μαρτίνες μάς δείχνει τα συγγραφικά του δόντια δίνοντάς μας ένα περισσότερο φιλοσοφικό και λιγότερο αστυνομικό μυθιστόρημα, γεμάτο λογοτεχνικές αναφορές. Αυτό που κυριαρχεί στον νου μου είναι η δίψα για το επόμενο βιβλίο του.

Share/Bookmark

Σχόλια

Ετικέτες